Świadczenia z Pomocy Społecznej

Pomoc pieniężna

Świadczenia pieniężne

• Zasiłek stały

• Zasiłek okresowy

• Zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy

ZASIŁEK STAŁY

Zasiłek stały przysługuje:

• pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,

• pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Zasiłek stały od 01.stycznia 2024r. ustala się w wysokości:

 

1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;

2) w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

Jednocześnie kwota zasiłku stałego nie będzie mogła być niższa niż 100 zł miesięcznie.

Jakie dokumenty są wymagane?

    * Osoba pracująca - zaświadczenie z zakładu pracy o osiąganych dochodach netto pomniejszone o podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne z miesiąca poprzedzającego dzień złożenia wniosku w OPS.

    * Osoba bezrobotna zarejestrowana w PUP - przedstawia nr PESEL

    * Osoba niepełnosprawna - decyzja przyznająca świadczenie ZUS oraz orzeczenie o niepełnosprawności

W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, zasiłek stały nie przysługuje.

ZASIŁEK OKRESOWY

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,

• rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Zasiłek okresowy ustala się:

• w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie,

• w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny.

Minimalna wysokość zasiłku okresowego wynosi:

• w przypadku osoby samotnie gospodarującej nie może być niższa niż 50 % różnicy między kryterium dochodowym samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby,

• w przypadku rodziny nie może być niższa niż 50 % różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.

W celu ubiegania się o przyznanie pomocy w formie zasiłku okresowego należy zgłosić się do pracownika socjalnego GOPS z niżej wymienionymi dokumentami:

1. osoba bezrobotna - przedstawia nr PESEL

2. osoba niepełnosprawna/ emeryt/ rencista - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności/decyzja ZUS lub KRUS o wysokości renty/emerytury, dokumenty potwierdzające trudną sytuację zdrowotną.

3. osoba pracująca - zaświadczenie o wynagrodzeniu od pracodawcy za miesiąc poprzedzający dzień złożenia wniosku .

 

Poza w/w dokumentami do każdego wniosku należy dołączyć wszelkie decyzje potwierdzające dochód rodziny, tzn. decyzję o przyznaniu świadczeń rodzinnych ,decyzję przyznającą świadczenia z funduszu alimentacyjnego, decyzję przyznającą zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, dodatek mieszkaniowy, itp.

ZASIŁEK CELOWY I CELOWY SPECJALNY

Może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej.

Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.

Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej.

W celu ubiegania się o przyznanie pomocy w formie zasiłku celowego i specjalnego zasiłku celowego należy zgłosić się do pracownika socjalnego GOPS z niżej wymienionymi dokumentami:

1. osoba bezrobotna - przedstawia nr PESEL

2. osoba niepełnosprawna/ emeryt/ rencista - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności/decyzja ZUS lub KRUS o wysokości renty/emerytury, dokumenty potwierdzające trudną sytuację zdrowotną.

3. osoba pracująca - zaświadczenie o wynagrodzeniu od pracodawcy za miesiąc poprzedzający dzień złożenia wniosku . 

Poza w/w dokumentami do każdego wniosku należy dołączyć wszelkie decyzje potwierdzające dochód rodziny, tzn. decyzję o przyznaniu świadczeń rodzinnych ,  decyzję przyznającą świadczenia z funduszu alimentacyjnego, decyzję przyznającą zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, dodatek mieszkaniowy, itp.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.

Pomoc niepieniężna

Świadczenia niepieniężne:

• praca socjalna,

• sprawienie pogrzebu,

• składki na ubezpieczenie zdrowotne,

• składki na ubezpieczenia społeczne,

• poradnictwo specjalistyczne,

• schronienie,

• interwencja kryzysowa,

• posiłek,

• niezbędne ubranie,

PRACA  SOCJALNA

Przysługuje wszystkim osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.

Praca socjalna to działalność zawodowa mająca na celu pomoc osobom i rodzinom w rozwinięciu lub wzmocnieniu ich aktywności i samodzielności życiowej. Praca socjalna prowadzona jest w oparciu o dokonanie diagnozy sytuacji klienta przez pracownika socjalnego, opracowanie planu pomocy i wsparcia w zależności od indywidualnej sytuacji oraz posiadanego potencjału osoby lub rodziny.

Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny. 

Kontrakt jest pisemną umową zawartą pomiędzy osobą ubiegającą się o pomoc a pracownikiem socjalnym określającą uprawnienia i zobowiązania stron zmierzające do przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej danej osoby lub rodziny. W przypadku odmowy zawarcia kontraktu, niedotrzymania jego postanowień ośrodek pomocy społecznej może odmówić pomocy finansowej lub ją wstrzymać.

Pomoc w ramach pracy socjalnej obejmuje w szczególności:

1. udzielanie informacji, wskazówek i pomocy w zakresie rozwiązywania spraw życiowych
2. poradnictwo dotyczące udzielania pomocy przez właściwe instytucje państwowe, samorządowe i organizacje pozarządowe
3. pobudzanie społecznej aktywności i inspirowanie do działań samopomocowych w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób, rodzin, środowisk społecznych

SKŁADKA NA UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE: 

Przysługuje:
1. osobie bezdomnej objętej indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności, nieposiadającej ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu
2. osoby pobierającym zasiłek stały, które nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu

Ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

SKŁADKA NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE (EMERYTALNO-RENTOWE)

Przysługuje osobie, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem (przez ojca i matkę należy rozumieć również ojca i matkę współmałżonka). Konieczność sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad osobami, o których mowa powyżej, stwierdza lekarz ubezpieczenia zdrowotnego w zaświadczeniu wydanym nie wcześniej niż na 14 dni przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia.

Ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby opiekującej się nie przekracza 150% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie  i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury albo renty. Dotyczy to również osób, które w związku z koniecznością sprawowania opieki pozostają na bezpłatnym urlopie.

Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w wysokości określonej przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych jest opłacana przez okres sprawowania opieki.

Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie przysługuje osobie, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczenia: 

1. ukończyła 50 lat i nie posiada okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) wynoszącego co najmniej 10 lat

2. posiada okres ubezpieczenia (składkowy i nieskładkowy) wynoszący 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn

Przy ustaleniu okresu ubezpieczenia, okres nieskładkowy ustala się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

SPRAWIENIE POGRZEBU

Jest to świadczenie niepieniężne dla osób, które nie posiadały świadczeń emerytalno – rentowych oraz osób zobowiązanych do pokrycia kosztów pogrzebu, które nie są w stanie tego zrobić samodzielnie.

Sprawienie pogrzebu odbywa się w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego lub też zgodnie z wyrażoną przez niego wolą odnośnie sposobu pochowania, a jeżeli nie są one znane - zgodnie z wolą jego osób bliskich. W przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez gminę poniesione wydatki podlegają zwrotowi z masy spadkowej, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy.

PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE

Przysługuje wszystkim osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.

Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów.
Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii 
Poradnictwo rodzinne obejmuje szeroko rozumiane problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy wychowawcze w rodzinach naturalnych i zastępczych oraz problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.

Porady w zakresie przysługujących uprawnień można uzyskać od pracownika socjalnego w ramach pracy socjalnej. Na wniosek pracownika socjalnego do pracy z rodziną przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych może być skierowany asystent rodziny.

Pomoc dla osób starszych i niepełnosprawnych

USŁUGI OPIEKUŃCZE

Usługi opiekuńcze kierowane są do osób samotnych, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione.

Usługi opiekuńcze mogą być również przyznane osobom, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy zapewnić.

Jak zwrócić się o udzielenie pomocy w formie usług opiekuńczych?

O pomoc w formie usług opiekuńczych należy zwrócić się pisemnie do ośrodka pomocy społecznej. Prośba może być zgłoszona przez osobę zainteresowaną, członka rodziny lub osoby postronne (np. pielęgniarkę środowiskową).

Po zgłoszeniu prośby o udzielenie powyższej pomocy pracownik socjalny z ośrodka pomocy społecznej odwiedza osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadza tzw. rodzinny wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej podopiecznego. Od wyników wywiadu zależy ustalenie wysokości ewentualnej odpłatności za usługi, ilości godzin przyznanych usług oraz zakres wykonywanych usług.

Zakres świadczonych usług

Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną zaleconą przez lekarza, pielęgnację, oraz w miarę możliwości również zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Zasady odpłatności

Odpłatność za świadczone usługi uzależniona jest od dochodu rodziny. Rada Gminy w formie uchwały ustaliła tabelę odpłatności za usługi opiekuńcze.

Częściowe lub całkowite zwolnienie z opłat za świadczone usługi opiekuńcze.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osoba zainteresowana może być, na jej wniosek lub na wniosek pracownika socjalnego, częściowo lub całkowicie zwolniona z ponoszenia odpłatności na czas określony, zwłaszcza ze względu na:

            1. bardzo trudną sytuację materialną,

2. bardzo trudną sytuację rodzinną lub zdrowotną,

3. zdarzenie losowe.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze

Usługi specjalistyczne są świadczone dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób chorujących psychicznie, osób chorujących neurologiczne lub z uszkodzeniem centralnego układu nerwowego, osób z upośledzeniem umysłowym.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze są dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności i świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem.

Jak zwrócić się o udzielenie pomoc w formie specjalistycznych usług?

O pomoc w formie specjalistycznych usług opiekuńczych należy zwrócić się pisemnie do ośrodka pomocy społecznej. Prośba może być zgłoszona przez osobę zainteresowaną, członka rodziny lub osoby postronne (np. pielęgniarkę środowiskową).                                       

W przypadku ubiegania się o specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi zaświadczenie powinien wystawić lekarz psychiatra na odpowiednim druku. Po zgłoszeniu prośby o udzielenie powyższej pomocy pracownik socjalny z ośrodka pomocy społecznej odwiedza osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadza tzw. rodzinny wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej podopiecznego. Od wyników wywiadu zależy ustalenie wysokości ewentualnej odpłatności za usługi, ilości godzin przyznanych usług oraz zakres wykonywanych usług.

Zakres świadczonych usług

Pomoc w ramach usług specjalistycznych bywa bardzo różnorodna i jest dostosowana do potrzeb osoby korzystającej. Może obejmować m.in.:

- pomoc w kontynuowaniu leczenia psychiatrycznego i ogólnego,

- pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych,

- pomoc higieniczną,

- pomoc w załatwianiu spraw urzędowych,

- pomoc w sytuacjach kryzysowych związanych ze stanem zdrowia,

- wsparcie psychologa oraz lekarza psychiatry,

- poradnictwo,

- poprawę - na ile to możliwe, jakości życia osób chorujących. 

 Warunki odpłatności

Odpłatność za świadczone usługi uzależniona jest od dochodu rodziny. Odpłatność w % jest ustalona poprzez wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. nr 189 z 2005r.)

 

Domy Pomocy Społecznej

Dom Pomocy Społecznej jest placówką świadcząca usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające, rehabilitacyjne i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu.

Osoba wymagająca wzmożonej opieki medycznej kierowana jest przez starostę do zakładu opiekuńczo-leczniczego lub placówki pielęgnacyjno-opiekuńczej.

W przypadku, gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna - prokuratora.

Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:

1) osób w podeszłym wieku;
            2) osób przewlekle somatycznie chorych;
            3) osób przewlekle psychicznie chorych;
            4) dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;
            5) dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;
            6) osób niepełnosprawnych fizycznie;

Komu przysługuje skierowanie do Domu Pomocy Społecznej?

Skierowanie do DPS przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, której nie można zapewnić usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania przez rodzinę i gminę.

Jak można ubiegać się o miejsce w Domu Pomocy Społecznej?

O pomoc w formie skierowania do dps należy zwrócić się pisemnie do ośrodka pomocy społecznej. Prośba może być zgłoszona przez osobę zainteresowaną, członka rodziny lub osoby postronne (np. pielęgniarkę środowiskową, sąsiada).

Po zgłoszeniu prośby o udzielenie powyższej pomocy pracownik socjalny z ośrodka pomocy społecznej odwiedza osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadza tzw. rodzinny wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej podopiecznego.

Jeżeli sąd rodzinny i opiekuńczy wyda postanowienie o umieszczeniu w domu pomocy społecznej, stanowi ono podstawę do wydania decyzji w sprawie, jednakże konieczne jest przeprowadzenie wywiadu środowiskowego i ustalenie dochodu osoby objętej postanowieniem lub zobowiązanej.

Wywiad środowiskowy alimentacyjny przeprowadzany jest u osób zobowiązanych do alimentacji na rzecz klienta. Wywiad alimentacyjny ma na celu ustalenie możliwości zapewnienia przez rodzinę opieki osobie ubiegającej się o miejsce w domu pomocy społecznej, a w przypadku braku możliwości zapewnienia tej opieki- ustalenie wysokości opłat za dom pomocy społecznej.

Po skompletowaniu dokumentacji Ośrodek wydaje decyzję o skierowaniu do DPS i ustala odpłatność za pobyt w placówce.

Decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje organ Gminy prowadzącej dom pomocy społecznej lub starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej
W razie niemożności umieszczenia w domu pomocy społecznej z powodu braku wolnych miejsc, powiadamia się osobę o wpisaniu na listę oczekujących oraz o przewidywanym terminie oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej.

Zasady odpłatności za DPS

Pobyt jest odpłatny do wysokości średniego kosztu utrzymania w danym roku. Mieszkaniec opłaca pobyt w Domu w wysokości nie większej niż 70% swojego dochodu i nie większej niż pełny koszt utrzymania.

Dalej, zgodnie z przepisami zobowiązani do wniesienia opłaty są: małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie (gdy takowi są) – zgodnie z umową zawartą pomiędzy rodziną a ośrodkiem pomocy społecznej, ale tylko wtedy jeżeli spełniają ustawowe kryteria dochodowe. OPS bada, czy najbliższa rodzina jest w stanie partycypować w kosztach pobytu w placówce. Pozostałą część odpłatności za pobyt wnosi gmina.

Szczegółowe zasady odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej reguluje Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U.  z 2017r.  poz. 1769 z późniejszymi zmianami ).

W przypadku niewywiązywania się osób, z obowiązku opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. Gminie przysługuje prawo dochodzenia zwrotu poniesionych na ten cel wydatków.
 

Częściowe lub całkowite zwolnienie z opłat za pobyt w Domu Pomocy Społecznej .

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej, można zwolnić, na ich wniosek, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności, jeżeli:

1. wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce;
2. występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych;
3. małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia;
4. osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.